ಖಾರಾಬಾತು - 6 ( ಶ್ರೀ ಟಾಕೀಸು )

ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ಸಿನಿಮಾ ಎನ್ನುವುದು ಪಬ್ಲಿಕ್ ಪ್ರಾಪರ್ಟಿ . ಅದನ್ನು ನಾವು ಪಬ್ಲಿಕ್ ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸಿನಿಮಾ ನಮ್ಮದೇ ಆಗುತ್ತದೆ . ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೇ ಇನ್ನೂ ನಮ್ಮ ಬೆಡ್ ರೂಮಿನ ಬಾಗಿಲಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಕುಮಾರ್ , ವಿಷ್ಣುವರ್ಧನ್ , ಅಮಿತಾಬ್ ರ ಫೋಟೋಗಳು ರಾರಾಜಿಸುತ್ತಿವೆ . ಮೊನ್ನೆ ಮೊನ್ನೆಯಷ್ಟೇ 'ಟೊರ್ರೆನ್ಟ್' ನಿಷೇಧವಾಯಿತು . ಸ್ವಲ್ಪ ದಿನಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಬಂದರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಿಲ್ಲ . ಇತ್ತಿಚೀಗೆ ಸಿನಿಮಾ ಎನ್ನುವುದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಗತಿಯೇ ಅಲ್ಲ , ಗಂಟೆಗಳೊಳಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನಿಂದ ಇಳಿಸಿಕೊಂಡು ನೋಡಿ ಡಿಲೀಟ್ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ . ಹೀಗೆಯೇ ಒಂದು ಹತ್ತು-ಹದಿನೈದು ವರ್ಷ ಹಿಂದೆ ಹೋಗೋಣ . ಮನೆಗೊಂದು ದೈತ್ಯಾಕಾರದ ಟಿವಿ ಅಷ್ಟೇ ಇದ್ದ ಕಾಲ . ಆ ಟಿವಿ ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ವಿಕಸನ ಹೊಂದಿ ಕಲರ್ ಕಾಣುವಷ್ಟು ಮುಂದುವರೆದಿತ್ತು . ಬ್ಲಾಕ್ ಅಂಡ್ ವೈಟ್ ಪರ್ವ ಮುಗಿದಿತ್ತು .  ಕನ್ನಡದ ಒಂದೋ ಎರಡೋ ಚಾನೆಲ್ ಬರುತಿತ್ತು . ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ರಾಮಾಯಣ ಹಾಗೂ ಮಹಾಭಾರತ ಎಲ್ಲರ ಹಾಟ್ ಫೇವರಿಟ್ . ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಒಂದು ಕಡೆ ಜಮೆಯಾಗಿ ಟಿವಿ ನೋಡುತಿತ್ತು . ಇಂತಿಪ್ಪ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ 'ಶ್ರೀ' ಎಂಬ ಟಾಕೀಸ್ ಇತ್ತು , ಈಗಲೂ ಇದೆ . ಮೊದಲಿಗೆ ಕೃಷ್ಣ , ಸಾಗರ್ ಎಂಬೆಲ್ಲಾ ಟಾಕೀಸ್ ಇದ್ದರೂ ನಡೆಸಲು ಆಗದೆ ಮುಚ್ಚಿದ್ದಾರೆ . ಈಗಲೂ ಆ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಗತ ಕಾಲದ ವೈಭವ ಸಾರುತ್ತಾ ಹಾಗೆಯೇ ನಿಂತಿವೆ .
" ಕೃಷ್ಣಾ ಟಾಕೀಸ್ ಅಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸಿನಿಮಾ ಓಡ್ತಾ ಇದೆ ? ಜೇಡರಬಲೆ , ಹ ಹ ಹ " ಎಂದು ಜೇಡರಬಲೆ ಕಟ್ಟಿದ ಕೃಷ್ಣಾ  ಟಾಕೀಸನ್ನು ಜನರು ಆಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು . ನನಗೆ ಬುದ್ಧಿ ಬಂದ  ಕಾಲದಿಂದ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಇದ್ದದ್ದು ಎರಡೇ ಟಾಕೀಸು 'ಶ್ರೀ' ಹಾಗೂ 'ಸಾಗರ್' . ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದದ್ದು ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು . ಯಾವುದೊ ಬಹಳ ಸುದ್ದಿ ಮಾಡಿದ ಅಥವಾ ಸ್ಟಾರ್ ನಟರ ಕೆಲವು ಪರಭಾಷಾ ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು , ಅದೂ ಬೆಳಗಿನ ಒಂದು ಶೋ ಮಾತ್ರ . ಉಳಿದಂತೆ ನಾನು ಪೋಸ್ಟರ್ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದದ್ದು ಕೇವಲ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ ಮಾತ್ರ . ಈ ಎರಡೂ ಟಾಕೀಸುಗಳು ನಾನು ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದರಿಂದ ಪ್ರತಿ ದಿನ ಯಾವ ಸಿನಿಮಾ ಇದೆ ಎಂದು ಇಣುಕಿ ನೋಡದೆ ಹೋಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿ ದಿನ ನೋಡಿ ಇಷ್ಟವಾದ ಸಿನಿಮಾದ ಸುದ್ದಿ ತಂದು ಮನೆಗೆ ಅರುಹುತ್ತಿದ್ದೆ . ಸಾಗರದಿಂದ ಹದಿನಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರು ಇರುವ ನನ್ನೂರಿನಿಂದ ಅಪ್ಪ ಅಮ್ಮ ಇಲ್ಲದೆ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ , ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಯೂ ಸಿಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಬಂದಾಗ ಒಂದಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸೇರಿಸಿ ಆ ಸಿನಿಮಾ ಹೊಗಳಿ , ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪೂಸಿ ಹೊಡೆದು ಸಿನೆಮಾಗೆ ಹೊರಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ .
ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಪದವಿ ಪಡೆದು , ಸಿನಿಮಾ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಷನ್ ಕಲೆಯ ಹಿಂದಿನ ಮರ್ಮ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರೂ ಇಂದಿಗೂ ನನಗೆ ಇದೊಂದು ಪವಾಡವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ . ಟಿಕೆಟು ಹರಿದು ನಮ್ಮನ್ನು ಬೇರೊಂದು ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ದು ಬಿಡುವ ಟಾಕೀಸಿನ ಗೇಟ್ ಕೀಪರ್ ,ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನಾನು ಬೆರಗುಗಣ್ಣಿನಿಂದ ನೋಡುತ್ತೇನೆ . ನಾನು ಮೊದಲು ನೋಡಿದ ಸಿನಿಮಾ 'ಸೂರ್ಯವಂಶ ' . ವಿಷ್ಣುವರ್ಧನ್ ಕಟ್ಟಾ ಅಭಿಮಾನಿಯಾದ ನನಗೆ ಅವರನ್ನು ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಅಷ್ಟು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡಿ ಖುಷಿಯೋ ಖುಷಿ . ಅವರು ಟಾಕೀಸಿನ ಹಿಂದೆ ಎಲ್ಲೋ ಇದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನನಗನ್ನಿಸುತಿತ್ತು . ಆ ಜನ , ಸಿಳ್ಳೆ , ಚಪ್ಪಾಳೆ , ನಾನಂತೂ ರೋಮಾಂಚಿತನಾಗಿ ಹೋದೆ . ಅವತ್ತು ರಾತ್ರಿ ನನ್ನ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವರ್ಧನ್ ಬರದಿದ್ದರೆ ಕೇಳಿ . ಒಂದು ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿದ್ದು ನನಗೆ ಒಂದು ಚಿಪ್ಸ್ ತಿಂದ ಹಾಗೆ ಆಗಿತ್ತು . ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ಟಾಕೀಸಿನ ಮುಂದೆ ಹಾದು ಹೋಗುವಾಗ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಭಾವನೆ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡುತಿತ್ತು .
ವರುಷಗಳು ಉರುಳಿದಂತೆ ನಾನು ಒಬ್ಬನೇ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುವ ಧೈರ್ಯವೂ ಬಂದಿತು . ಜೊತೆಗೆ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಅದು ಸರಿ ಇಲ್ಲ , ಇದು ಸರಿ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಬೊಟ್ಟು ಮಾಡುವ ಜಾಣ್ಮೆಯೂ ಬಂದಿತ್ತು . ಅಷ್ಟರಲ್ಲಾಗಲೇ ನಾನು ಅಮೃತಧಾರೆ , ಜೋಗಿ , ಆಪ್ತಮಿತ್ರ ಹೀಗೆ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ಟಾಕೀಸಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದೆ .  ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೆಯೇ ಪೂಸಿ ಹೊಡೆದು ಜೋಗಿ ಸಿನೆಮಾ ನೋಡಲು ಅಪ್ಪ ಅಮ್ಮನ ಜೊತೆ ಬಂದಿದ್ದೆ . ಆದರೆ ಅಂದು ಟಾಕೀಸು ಖಾಲಿ ಇತ್ತು , ಹತ್ತಿಪತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಇದ್ದರೇನೋ ? . ಟಾಕೀಸಿನ ಕತ್ತಲೆಯೊಳಗೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಾಯ್ತು . ಸೋಪು , ಶಾಂಪೂ , ಸರ್ಕಾರದ ಒಂದಷ್ಟು ಜಾಹೀರಾತುಗಳು , ಹೊಸ ಸಿನೆಮಾದ ಟ್ರೇಲರ್ ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದರ ಹಿಂದೆ ಒಂದರಂತೆ ಬಂದು ಹೋಯ್ತು . ತಕ್ಷಣ ಮತ್ತೆ ಕತ್ತಲು ಆವರಿಸಿ ಸೆನ್ಸಾರ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಬಂದಿತು . ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿದವರು " ಒಹ್ , ಅಷ್ಟ್ ರೀಲ್ ಇದೆ ಇಷ್ಟ್ ಹೊತ್ತು ಆಗುತ್ತೆ " ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಗುಸು ಗುಸು ಶುರುವಾಯಿತು . ಎಲ್ಲಾ ಸಿನೆಮಾದಂತೆಯೇ ಮೊದಲು ದೇವರನ್ನೇ ತೋರಿಸಿದರು , ದೇವರ ಮೂರ್ತಿ ಅದಕ್ಕೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಶ್ಲೋಕ ಹಾಕಿ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಹೌಸ್ ನ ಹೆಸರು ಎರಡು ಬಾರಿ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿ ಬಂದಿತು . ಕೆಲವು ಬ್ಯಾನರ್ ಗಳು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಬಂದರೆ ಜನರು ಪುಳಕಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ . ಹಿಂದಿಯ ಯಶ್ ರಾಜ್ ಬ್ಯಾನರ್ , ಹುಡುಗಿ ಬಣ್ಣದ ರಂಗೋಲಿ ಚೆಲ್ಲುವ ಯು ಟಿವಿ ಬ್ಯಾನರ್ . ಇಂಗ್ಲೀಷಿನ ಎಂ.ಜಿ.ಎಂ ನ ಸಿಂಹ , ಡಬ್ಲ್ಯೂ ಬಿ , ಡಿಸ್ನಿಯವರ ಕೋಟೆ . ಕನ್ನಡದ ವಜ್ರೇಶ್ವರಿ ಕಂಬೈನ್ಸ್ , ವೀರಸ್ವಾಮಿ , ರಾಕ್ ಲೈನ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ . ಬಹುಶಃ ಕೊಟ್ಟ ಕಾಸಿಗೆ ಮೋಸವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ಇರಬಹುದು . ನಂತರ ಟೈಟಲ್ ಕಾರ್ಡ್ ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ಸಿನಿಮಾ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಟೈಟಲ್ ಹೇಗೆ ತೋರಿಸಬೇಕು ಎಂದೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ದೇಶಕರಿದ್ದಾರೆ . ರವಿಚಂದ್ರನ್ ಸಹ ಇದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೇನೋ . ಇದಕ್ಕೆ ಕೊಡುವ ಹಿನ್ನಲೆ ಸಂಗೀತವೂ ಅಂತಾದ್ದೇ . ಕೆಲವರು ಅದಕ್ಕೆಂದೇ ಸಂಗೀತ ಕಂಪೋಸ್ ಮಾಡಿದರೆ , ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಸಿನಿಮಾದ ಹಾಡನ್ನೇ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ . ಟೈಟಲ್ ಗೆ ಕೊಟ್ಟ ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಸಿನಿಮಾದ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಬರುವುದೂ ಸಹ ಉಂಟು . ಗಾಳಿಪಟ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ್ ಹಾಗೂ ಸ್ನೇಹಿತರ ತರಲೆ ಮಾತುಗಳನ್ನೇ ಹಿನ್ನಲೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ . ಈಗೀಗ ಕೆಲವರು ಒಂದೆರಡು ಸೀನು ಆದ ಮೇಲೂ ಟೈಟಲ್ ಕಾರ್ಡ್ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ . ನಂತರ ಒಂದೊಂದೇ ತಂತ್ರಜ್ಞರ ಹೆಸರು ಬಂದು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ತಾರಕಕ್ಕೆ ಏರಿ ನಿರ್ದೇಶಕ , ಪ್ರೊಡ್ಯೂಸರ್ , ಹೀರೋ ಹಾಗೂ ಅವರ ಬಿರುದುಗಳು ಕನ್ನಡ ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲೀಷು ಎರಡರಲ್ಲೂ ಬಂದ ಮೇಲೆಯೇ ನಿಜವಾದ ಸಿನಿಮಾ ಶುರು . ಆದರೂ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಲೇಬೇಕು ಆಗಲೇ ಸಂತೃಪ್ತಿ . ಬಸ್ಸು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಲೇಟಾಗಿ ಬಂದು ಕತ್ತಲಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಸಿಕ್ಕವರ ಕಾಲು ಮೆಟ್ಟಿ ಒಳ ಬಂದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕ ಮೊದಲು ಕೇಳುವುದೇ " ಟೈಟಲ್ ತೋರ್ಸಿ ಆಯ್ತಾ ? " ಆಗಿಲ್ಲವೆಂದಾದರೆ ತೃಪ್ತಿ , ಆಗಿದೆ ಎಂದಾದರೆ ಏನೋ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ದುಗುಡ . ಬಾಂಡ್ ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ನೋಡುವ ಮೊದಲು  ಆ ಹಿನ್ನಲೆ ಸಂಗೀತದೊಂದಿಗೆ ಅನಿಮೇಟೆಡ್ ಸೀಕ್ವೆನ್ಸ್ ನೋಡದಿದ್ದರೆ ಹೀಗೆ . ಚಿತ್ರರಂಗದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಹೆಸರು ಹಾಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ದೊಡ್ಡ ಲಾಬಿಯೇ ನಡೆಯುತ್ತದೆ . ಈಗೀಗ ಹಾಲಿವುಡ್ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಸಿನಿಮಾ ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ ಹಾಕುವುದುಂಟು . ನಮ್ಮೂರಿಗೆ ಇದ್ದ ಕೊನೆಯ ಬಸ್ಸು ರಾತ್ರಿ ಎಂಟು ಗಂಟೆಗೆ , ಅದನ್ನು ಹಿಡಿಯುವ ಭರದಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಈ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕುಳಿತು ಓದುವುದಿಲ್ಲ .  ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಿನಿಮಾದ ಎಂಡಿಂಗ್ ಊಹೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಇದ್ದರೆ , ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಮ್ಮಿಲನ , ಫೈಟ್ , ಹೀರೋ ಜಯ ಹೀಗೆ , ಅದನ್ನೂ ಸಹ ಬಿಟ್ಟು ಬಸ್ಸಿಗೆ ಓಡುತ್ತಾರೆ . ಮತ್ತೆ ಟಾಕೀಸಿನ ಒಳಗೆ ಕತ್ತಲು ಆವರಿಸುತ್ತದೆ .
ಆದರೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಇಲ್ಲದೆ ನೋಡಿದ ಜೋಗಿ ಸಿನಿಮಾ ಕಿಕ್ ನೀಡಲೇ ಇಲ್ಲ . ಪಬ್ಲಿಕ್ ನ ಭಾಗವಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸಿನಿಮಾ ನಮ್ಮದೇ ಆಗುತ್ತದೆ . ಮಿಣುಕು ಲ್ಯಾಪ್ಟಾಪ್ ಹಿಡಿದು ಕುರೋಸಾವ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿ ವಿಮರ್ಶೆ ಬರೆಯುವ ಜಾಣ ವಿಮರ್ಶಕರು ಇದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು . ಸಿನಿಮಾ ಬೇರೆ ಪುಸ್ತಕ ಬೇರೆ . ಪುಸ್ತಕ ನಮ್ಮನ್ನು ಒಳಗೆ ಎಳೆದುಕೊಂಡು ಏಕಾಂತ ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ . ಸಿನಿಮಾ ಒಂದು ಸಮುದಾಯ ಕಲೆ .